دنیای پنل‌های OLED و فراتر از آن: آینده نمایشگرهای موبایل چگونه خواهد بود؟

نمایشگرهای اولد (OLED) در سال‌های اخیر به استانداردی حتی در گوشی‌های میان‌رده و اقتصادی تبدیل شده‌اند. البته همه پنل‌ها شبیه هم نیستند، اما این فناوری حالا چنان تکامل یافته که به ندرت شاهد سوختگی پیکسل‌ها هستیم. اکنون سوال این است که با این دستاوردها، آیا فناوری نمایشی جایگزینی در آینده نزدیک جای نمایشگرهای OLED را می‌گیرد؟ اگر پاسخ منفی است، نسل بعدی پنل‌های OLED چگونه می‌توانند بهتر از نمایشگرهای امروزی باشند؟

آینده از آن microLED یا mini-LED نیست؟

از زمان معرفی اولین نمایشگرهای microLED در سال 2018، منتظریم تا این نمایشگرها به دنیای موبایل بیایند. پنل‌های microLED از میلیون‌ها LED بسیار ریز ساخته شده‌اند که اجازه می‌دهند تصویر را بهتر کنترل کنید. این فناوری مزایای متنوعی نسبت به نمایشگرهای موجود دارد. از جمله این مزایا می‌توان به روشنایی بیشتر، تراکم پیکسل بالاتر، مصرف انرژی کمتر و احتمال خرابی پایین‌تر اشاره کرد.

با این حال، از زمان معرفی این فناوری چهار سال می‌گذرد و نمایشگرهای microLED هنوز فاصله زیادی با تولید انبوه دارند. فرآیند تولید این صفحات شامل کارگذاری و ایجاد پیوند میان میلیون‌ها ال‌ای‌دی است. در بحث تولید گوشی‌های هوشمند، شاید استفاده از این نمایشگرها چندان مقرون به‌صرفه نباشد. احتمالا به همین دلیل این فناوری را ابتدا روی هدست‌های AR/VR و محصولات پوشیدنی خواهیم دید.

اما در مورد mini-LED چه؟ این فناوری تفاوت خیلی زیادی با نمایشگرهای LED ندارد، اما نسبت به صفحات LCD کنتراست و روشنایی بیشتری ارائه می‌کند و تولیدش آن‌قدرها پرهزینه نیست. با این حال، پنل‌های mini-LED هم به جریان اصلی بازار وارد نشده‌اند و به جز در مک‌بوک پرو و آیپد پرو اپل، آن‌ها را در محصول مهمی ندیده‌ایم. پیش‌تر شایعه شده بود که شیائومی و هواوی هم می‌خواهند از این نمایشگرها استفاده کنند، ولی این شایعه محقق نشد.

ظاهرا تولید پنل‌های OLED چنان تکامل پیدا کرده که نمی‌توان در بحث قیمت، حداقل در پنل‌های کوچک، شانسی برای نمایشگرهای mini-LED قائل بود. به نظر نمی‌رسد که حتی اپل هم تعهد خاصی نسبت به این فناوری داشته باشد، چون شایعاتی درباره سفارش پنل OLED از ال‌جی برای نسل‌های بعدی آیپد شنیده می‌شود.

نمایشگرهای QD-OLED شانس بیشتری دارند؟

سامسونگ دیسپلی در رویداد CES 2022 از پنل‌های جدیدی به نام کوانتوم دات OLED یا QD-OLED رونمایی کرد. تلویزیون‌های QD-OLED ترکیبی از رنگ سیاه عمیق نمایشگرهای OLED و قابلیت‌های جذاب تولید رنگ در فناوری کوانتوم دات را ارائه می‌کنند. این فناوری می‌تواند بستر استفاده از طیف‌های رنگی گسترده‌تر از جمله Rec. 2020 را فراهم کند و حداکثر روشنایی صفحه را نسبت به پنل‌های OLED افزایش دهد.

با این وجود، مزایای استفاده از فناوری QD-OLED در دنیای تلویزیون‌ها به همان اندازه در دنیای گوشی‌ها قابل استفاده نیست. اکثر تلویزیون‌های OLED بازار از پنل‌های W-OLED ال‌جی استفاده می‌کنند. این پنل‌ها با استفاده از نور سفید و فیلترهای رنگی می‌توانند رنگ‌های قرمز، سبز و آبی را به نمایش بگذارند. فیلتر نور زمینه یک فرآیند مخرب است که به از دست رفتن روشنایی و حجم رنگ‌ها منجر می‌شود. ولی استفاده از QD-OLED باعث می‌شود رنگ‌ها خیلی بهتر تولید شوند و روشنایی و غنای رنگی بیشتر باشد.

پنل‌های امولد (AMOLED) سامسونگ برای گوشی‌های هوشمند معمولا از چیدمان زیرپیکسلی PenTile RG-BG استفاده می‌کنند و برای رنگ‌های قرمز، سبز و آبی زیرپیکسل‌های نورگسیل دارند. در این فناوری نیازی به فیلتر نیست، بنابراین تصویر بهینه‌تر است. هرچند نمایشگرهای QD-OLED باز هم در سال‌های آینده بهینه‌سازی می‌شوند، بعید است که این تغییرات آن‌قدر اساسی باشد که صحنه بازار را تغییر دهد.

منتها نمی‌توان گفت که پنل‌های اولد هم بدون نقص‌ هستند. تعداد زیرپیکسل‌های سبز رنگ در نمایشگرهای PenTile دو برابر زیرپیکسل‌های قرمز و آبی است. در نتیجه، رزولوشن موثر – یا آن‌چه چشم ما می‌بیند – پایین‌تر از مقدار اعلام شده توسط شرکت‌هاست. صفحات QD-OLED با ماتریس زیرپیکسلی یکپارچه برای رنگ‌های قرمز، سبز و آبی، بهتر از صفحات گوشی‌های هوشمند عمل می‌کنند.